Мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеуді ұйымдастыру процесі ретінде адамгершілік-құқықтық тұлғаны қалыптастыру.
Осы қиын-қыстау кезеңде көркем еңбек мұғалімінің алдында өзара байланысты үш негізгі міндет тұр.
Біріншісі – оқыту, тәрбиелеу; екіншісі – білімге қол жеткізу, әдеппен дағдыны қалыптастыру, үшіншісі – белсенді еңбек әрекетіне дайындау. Негізінде кез келген оқу орнының барлық сан қырлы жұмысы бір мақсатқа көзделген – ол өз Отанының лайықты азаматын тәрбиелеуге келіп тіреледі. Ұл баладан ер-азаматты – лайықты жар мен әке, ал қыздан – лайықты жар мен ана тәрбиелеу.
Өмір- бұл ең алдымен еңбек екенімен бәрі келіседі. Қазіргі қыздар елеусіз өседі, олардың әрқайсысы өзінің сүйікті мамандығын тауып, отбасында бақытты болғанын қалаймыз.
Балалар мен жастардың еңбегін дамытуда мектептің маңызы ерекше.
Жалпы білім беретін мектепте алған технологиялық дайындық және еңбекте қалыптасқан тұлғалық қасиеттер болашақта мамандық алуға, сонымен қатар еңбекке және халық шаруашылығына тікелей қатысуға негіз болады. Еңбек оның негізгі қажеттілігіне айналмаса, онда ол тұлға бола алмайды.
Материалдық құндылықтарға қол жеткізудің негізгі құралы ретінде адал еңбек беделін сақтау және қолдау бүгінгі күннің мәселелерінің бірі болып табылады. Отбасы балаларға қазіргі өмірді түсінуге шақыруына көмектесуіне тиіс.
Ата-аналар балаларына еңбексіз жақсы болашақ құрылмайтынын жеке үлгілерімен көрсетуі керек. Лайықты еңбек қоғамға пайда, байлық және моральдық қанағат әкеледі.
Көпшілік отбасында ата-аналар балаларын еңбекке тәрбиелеумен айналысады, дегенмен жас ұрпақты еңбекке дайындауда, ең алдымен олардың еңбекқорлығын қалыптастыруда бірқатар шешімін таппаған мәселелер бар.
Балалар жасөспірімдік кезеңде еңбекке деген ынтасының әртүрлі деңгейлерімен, бірдей дағдылардан, қабілеттерден және жұмыс әдеттерінен алшақ келеді. Олардың көпшілігі психикалық және физикалық жұмыс істеуге дағдыланбаған. Бірақ олардың көптеген жағымды қасиеттері бар, мысалы қызығушылық пен жаңа нәрселерді білуге деген ұмтылыс. Осыған сүйене отырып, жасөспірімдерді хоббимен айналысуға тарту арқылы жағымды қасиеттерді, соның ішінде еңбекқорлықты қалыптастыра отырып, жағымсыз бейімділік пен бейімділіктің алдын алуға болады.
Ата-ана оның алдына қажеттілік ретінде көрініп, парыз ретінде танылған балаға сол еңбек қана жақсы әсер ететінін есте ұстауы керек.
Баланы еңбексүйгіштікке баули отырып, отбасы сол арқылы болашақ мамандығын саналы түрде таңдауға, өз қалауынша, қызығушылығына және әлеуметтік мәніне сай жұмыс іздеуге дайындайды. Бірақ жасөспірім әрқашан өзінің психикалық, физикалық және психологиялық ерекшеліктеріне сәйкес келетін мамандықты таңдай алмайды. Оған өмірлік тәжірибе және өз қабілеттерін шынайы бағалау жетіспейді.
Бұл жағдайда, егер ата-ана болмаса, өз баласының бейімділігін, оның мүмкіндіктерін басқалардан жақсы білетін, олардан жақсырақ және ешкімді ұқтырмай итермелейтін, сендіре алатын, ең алдымен нағыз адам болу керек екенін ұмытпау керек.
Оқу бағдарламасының басқа пәндерімен қатар «Көркем еңбек» пәні баланы әлеуметтендіруге ғана емес, қазіргі жағдайда тұлғаның қалыптасуына да ықпал етеді. Технология сабақтары негізінен практикалық бағытта болғандықтан, мұғалімнің оқушыларды өз бетінше шығармашылық іс-әрекетке тартуға мүмкіндіктері мол.
«Көркем еңбек» пәні математика, физика, химия, биологиядан алған білімдерін синтездейтін және олардың өнеркәсіпте, энергетикада, байланыста, ауыл шаруашылығында, көлікте және адам қызметінің басқа салаларында қолданылуын көрсететін интегративті пән болып табылады.
«Көркем еңбек» пәнін оқу жастарға жалпы еңбек және ішінара арнайы білім мен дағдыларды меңгеруге мүмкіндік береді және оқушылардың интеллектуалдық, физикалық және эстетикалық дамуын және олардың қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайларға бейімделуін қамтамасыз етеді.
«Көркем еңбек» пәнінің негізгі мақсаты – оқушыларды өз бетінше жұмыс істеуге дайындау. Теория мен практика қызметтің барлық салаларын қамтитын жаңа технологияларды тудырады. Мектептегі көркемдік жұмыс оқушылардың іс-әрекетін ғылыми негізде түрлендіретін оқу-еңбек, әр түрлі материалдарды өңдеу туралы ғылым ретінде қарастырылады.
Технология сабақтарындағы бүкіл оқу-тәрбие процесі оқушылардың жан-жақты және үйлесімді дамыған жеке тұлғасын қалыптастыруға бағытталған, ал еңбекке баулу процестің қажетті құрамдас бөлігі болып табылады.
Технология пәні әсемдік сезімін дамытады, жоғары эстетикалық талғамдарын, өнер туындыларын түсініп, бағалай білуін қалыптастырады.
Мен сәндік-қолданбалы өнер пәнінің мұғалімі ретінде әр баланың бойына сәндік-қолданбалы өнердің алғашқы дағдылары мен дағдыларын сіңіруім керек. Оқушы болашақта бұл қолөнермен міндетті түрде айналыспасада ол кәсіптің негізгі түріне айналады. Бірақ алған дағды оған өмірде пайдалы болатыны сөзсіз, мүмкін бұл оның сүйікті хоббиіне айналып, иесіне қосымша табыс әкелетін шығар
Менің қолымнан көп нәрсе келеді деп ойлаймын.
Менің қолымнан көп нәрсе келеді деп ойлаймын. Оқытудың техникалық құралдарын қолдану, практикалық дағдылар, ашық сабақтар өткізу, сыныптан тыс жұмыстар – бұл менің білім беру, оқыту, танымдық қызығушылықты дамыту мәселелерін шешетін құралдар. Бірақ мен мұнымен тоқтап қалмаймын, оқу-тәрбие үдерісін жақсарту үшін алдыма көбірек жаңа мақсаттар қоямын.
«Көркем еңбек» пәнінің мұғалімі Баегизова Ляззат Маркеновна.